شهید محمدعلی فیاض بخش

وزیر مشاور و سرپرست سازمان بهزیستی کشور

شهید فیاض بخش در سال ۱۳۱۶ در محله بازار آهنگرهای تهران و در خانواده ای مذهبی و خیر به دنیا آمد . تحصیلات ابتدایی را در مدرسه خسروی هفت تن بازار و دوره متوسطه را در دبیرستان مروی به پایان رساند که در تمام طول تحصیل شاگرد ممتاز بود . در همان زمان دروس قدیمی ، جامع المقدمات و ادبیات عربی را نزد یکی از طلاب تهران فراگرفت که این آموزش تا اواسط دوران دانشگاه ادامه یافت و خود را به مفهوم واقعی وقف مستضعفین جامعه نمود .

تعلیمات اسلامی و مکتبی ، از ایشان فردی مومن و مسلمان ساخت که در تمام طول زندگی خود هیچ گاه از اشاعه فرهنگ اسلامی غافل نبود و حتی بیماران قدیمی ایشان که از ناحیه تفرش و رودبار که شهید خدمت سربازیش را در آنجا گذراند و یا سقز و سبزوار و دهات کردستان ، هنوز به مطب او مراجعه می کردند خاطرات زیادی از مساجد و آب انبارها و حمام هایی که ایشان بانی خیرش بوده اند ، دارند .

پس از اخذ تخصص در رشته جراحی ، به مدت ۴ سال به طور رایگان در بیمارستان کمک شماره ۳ وابسته به دانشگاه به جراحی و طبابت بیماران نیازمند مشغول بودند .

در سال ۱۳۴۵ با همکاری بعضی دوستان همفکر از جمله شهید دکتر سید محمد باقر لواسانی کلینیک سلمان فارسی را در دروازه شمیران دایر نمودند .

قبل از جمعه سیاه و ۱۷ شهریور آموزش کمکهای اولیه پزشکی را برای کمک به مجروحین و معلولین انقلاب در کلینیک و در منزل به طور پنهانی شروع کرد که این برنامه بعداً در حسینیه محلاتیها مرکزیت پیدا کرد و هم اکنون در سطح وسیعی و در سراسر کشور با همکاری وزارت بهداری ادامه دارد .

مجروحین حوادث جمعه خونین شاهدان خوبی هستند بر تلاش شهید فیاض بخش که حتی با قیچی خیاطی و کمترین وسیله به جراحی و درمان تیرخوردگان و مجروحین می پرداخت و سر از پا نشناخته در خدمت پیروزی انقلاب بود .

حدود آبان ۵۸ با کمک امدادگران دوره دیده کمیته آسایشگاه معلولین انقلاب دروس را تأسیس کردند و در هنگام عزیمت امام از پاریس جزو پزشکان معتمد مدرسه علوی بودند . تا سال ۱۳۵۸ کار دولتی را به صورت استخدام نپذیرفت ولی در این سال با سابقه هایی که در مورد معلولین انقلاب داشتند به عنوان مدیر کل توانبخشی در وزارت بهداری مشغول به کار شدند .

بعد از آشنایی با پراکندگی سازمانهای رفاهی ـ توانبخشی کشور و عدم هماهنگی و کارآیی برنامه آنها ، با کمک و همفکری شهید سید محمد باقر لواسانی و تنی چند از همفکران لایحه سازمان بهزیستی کشور را به شورای انقلاب پیشنهاد و با پیگیری شبانه روزی بالاخره با الطاف الهی این سازمان را به وجود آوردند و تمام یک سال گذشته را هم به طور شبانه روزی به کار سازماندهی تشکیلات و بودجه و برنامه ریزی سازمان پرداختند تا آنجا که در حال حاضر سازمان بهزیستی کشور به عنوان ارگانی دولتی مردمی که صرفاً در خدمت مجروحین و معلولین جامعه است در حال گسترش فعالیتهای رفاهی ـ توانبخشی است .

شهید دکتر فیاض بخش با مطالعه ای دقیق به این نتیجه رسیده بود که رسیدگی به بیش از ۴ میلیون معلول و محروم جامعه ایران و حمایت از محرومان جهان امر عادی نیست که دولت به تنهایی قادر به انجام آن باشد ، بر این اساس در تنظیم لایحه تشکیل سازمان نیز مشارکت کامل مردم را در نظر گرفته بود و همواره توصیه و سفارش می نمود که به داوطلبین اهمیت بدهید و اگر متوجه می شد که داوطلبی اعلام آمادگی نموده ولی از او استفاده کامل نشده می رنجید و سئوال می کرد چه باید کرد ؟

او خود را نماینده معلولین و محرومین می دانست و در هیئت دولت و مجلس شورای اسلامی و انقلاب فرهنگی و دیگر مجامع و حتی در جلسات خانوادگی به شرح موقعیت و وضعیت معلولین و مجروحین پرداخته و از حقوق آنان دفاع و امکانات موجود را برای ولایت و توانبخشی آنان بسیج می نمود و همواره می گفت معلولین و محرومین برای این مرا وزیر کردند که بتوانم در این مجالس شرکت نموده صدای آنان را به دیگران برسانم .

شهید فیاض بخش یادبودهای ارزنده دیگری هم از خدمات اسلامی خود برای امت اسلام دارند و از آن جمله است کمیته امدادگران امام خمینی که هم اکنون متجاوز از ده هزار عضو در سراسر ایران دارد .

شهید فیاض بخش اعتقاد کامل به ولایت فقیه داشت و دیگران را در این مورد آموزش می داد و پیوسته آرزو می کرد که جزء خدمتگزاران امام زمان حضرت مهدی (عج) محسوب گردد .

شهید فیاض بخش یکی از سه نفر معتمدین پزشکی گروه رابط با ستاد ۷ نفری منتخب امام در انقلاب فرهنگی بودند و در شاخه پزشکان حزب جمهوری اسلامی ایران فعالیت داشت .

از شهید فیاض بخش ۴ فرزند برای امت شهید پرور به یادگار مانده که زینب گونه ندای مظلومیت و اطاعت از ولایت فقیه آن شهید را تکرار کنند و یادگار دیگر دکتر فیاض بخش دهها خانواده های بی سرپرستی است که از سالیان قبل او نان آورشان بود و اینک … آنها نیز ادامه دهندگان راه سرخش خواهند بود .

آخرین برنامه های دکتر فیاض بخش که با شهادت مظلومانه اش به دست مزدوران امپریالیسم ناتمام ماند اجرای کامل طرح کمک به روستانشینان بالای ۶۰ سال ( برنامه پیشنهادی برادر رجایی نخست وزیر ) ، ایجاد مراکز دست و پا سازی در ۱۰ استان کشور ، هرچه مردمی تر کردن سازمان و مهمتر از همه … که بزرگترین افتخار دوران خدمت شهید به شمار می رفت ، اجرای فتوای حضرت امام خمینی مبنی بر اجازه مصرف وجوهات شرعیه در سازمان بهزیستی کشور زیر نظر حضرت آیت الله مهدوی کنی نماینده حضرت امام در سازمان به منظور ارائه خدمات بازتوانی معلولین تجدید تربیت منحرفین اجتماعی و سرپرستی از ایتام و خانواده های نیازمند به طور گسترده در سراسر کشور و به خصوص در روستاها بود .

۳ روز قبل از شهادت در جلسه مدیران ستادی بهزیستی خطاب به مدیران اظهار داشت ،‌در تشکیلات به جای فرد باید سیستم کار کند و سعی کنید نیروهایی را که احتیاج دارید بسازید و سیستمی بسازید که اگر یک نفر نبود دیگری بجای او بتواند خدمت کند . من اگر انشاالله ترور شدم سازمان از هم پاشیده نشود سعی کنید آدم بسازید و آدم تربیت کنید که تشکیلات به فرد متکی نباشد ، به این مسئله بیشتر فکر کنید .

انشاالله که خداوند سبحان آن شایستگی و لیاقت رابه بازماندگان آن شهید و کارکنان بهزیستی کشور عنایت فرماید که ادامه دهنده راه شهید فیاض بخش باشند .

دکتر فیاض بخش سرپرست سازمانی بود که حمایت از میلیونها معلول را به عهده داشت .

سازمان بهزیستی از زمانی که به عنوان نهادی مستقل شروع به کار کرد سرپرستی جز دکتر فیاض بخش را به یاد نمی آورد . یکی از کسانی که اصرار بر لزوم جدایی بهزیستی از وزارت بهداری داشت ، شهید فیاض بخش بود که بعد از جدایی این سازمان از وزارت بهداری به عنوان سرپرست آن مشغول به کار شد و اکنون سازمان بهزیستی خود را بی سرپرست و محروم حس می کند چرا که اکنون جای دکتر فیاض بخش و شهید دیگر عباس ارشاد خالی است .

سازمان بهزیستی سازمان نوپایی است با مسئولیت سنگین ، ارائه تأمین اجتماعی به میلیونها معلول جسمی و ذهنی ، سازمان بهزیستی در تاریخ ۲۴/۴/۵۹ از وزارت بهداری جدا شد و از تاریخ ۲۸/۴/۵۹ کار خود را مستقلاً آغاز کرد و بلافاصله مطالعه و بررسی کارشناسان و متخصصان این سازمان برای توسعه و گسترش مراکز بهزیستی کشور آغاز شد . این سازمان در بدو شروع کار با مشکلات زیادی از جمله تحت پوشش قرار دادن ۴ میلیون معلول محروم و بی سرپرست ، مشکلات اداری و استخدامی و سایر مشکلات کشور مانند محاصره اقتصادی ، جنگ ، … درگیر بوده است . سازمان بهزیستی وظیفه دارد تمام معلولان ، بی سرپرستان ، مستمندان ، سالمندان و تمام کسانی که درمانده و بینوا هستند را تحت پوشش قرار دهد . اولین سرپرست این سازمان دکتر فیاض بخش بود که با فعالیتهای شبانه روزی خود سروسامانی به وضع داخلی این سازمان داد و طرحها و برنامه های زیادی را برای تأمین خدمات اجتماعی به تمام محرومان کشور ارائه کرد که از این طرحها قسمتی اجرا شده و یا در حال گذراندن مراحل اجرا بود . مشکلات اداره مهدکودکها ، شبانه روزیهای کودکان بی سرپرست و آسایشگاههای معلولان جسمی وذهنی بسیار زیاد بود و سازمان بهزیستی در انجام وظیفه خود می بایست با رفع مشکلات این مراکز نگهداری و توانبخشی به معلولان ، تداوم کار آنان را تضمین و تجهیزات و تأسیسات خود را گسترش دهد . سازمان بهزیستی بعد از حل این مشکلات حوزه فعالیت خود را وسیع تر کرده و معلولان جنگ و رسیدگی به وضع اردوگاهها و جنگزدگان را نیز در برنامه کار خود قرار می دهد . توانبخشی به معلولان ذهنی و جسمی ، فیزیوتراپی و تأمین دست و پای مصنوعی از دیگر وظایف این سازمان است که این سازمان سعی دارد با گسترش مراکز تهیه دست و پای مصنوعی نیاز معلولان کشور را از این طریق برطرف کند . و باز به دلیل نوپابودن سازمان بهزیستی ، آمار دقیقی از فعالیتهای این سازمان در دست نیست و قرار است آمار جدید تا مدتی دیگر منتشر شود . اما در رأس اقدامات انجام شده از تیرماه تا دی ماه سال ۵۹ کارهای مهمی انجام شده است که به اختصار دراینجا آورده می شود . سازمان بهزیستی در مدت ۶ ماه مرکز آموزش معلولان توانبخشی دکتر شریعتی را احداث و مورد بهره برداری قرار داده است که در این مرکز دختران عقب مانده جسمی حرفه آموزی می شوند . همچنین دهکده توانبخشی قصر فیروزه برای آموزش حٍرف مختلف برای پسران تجهیز شد و مورد استفاده قرار گرفته است . تجهیز و احداث مرکز جدیدی در کهریزک برای معلولین جنگ نیز یکی دیگر از اقدامات سازمان بهزیستی است که این مرکز مجهزترین مرکز فیزیوتراپی در خاورمیانه است . سازمان بهزیستی ۲ مرکز ستادی دارد که یکی را به دانشکده توانبخشی و یکی دیگر را برای نگهداری کودکان عقب مانده ذهنی اختصاص داده است که از این راه ماهانه ۲۵۰ هزار تومان برای سازمان صرفه جویی شده است . یکی دیگر از اقدامات موثر سازمان بهزیستی اجرای بیش از ۷۵ طرح عمرانی و ساختمانی برای مراکز معلولین ، مرکز رفاه و سرای سالمندان در شهرهای مختلف ایران است که این پروژه ها اعتباری در حدود ۱۰ میلیارد ریال دارد و تا کنون ۹۵ درصد این پروژه ها به اتمام رسیده و مورد بهره برداری قرار گرفته است و بقیه بیش از ۵۰ درصد کارهای ساختمانی اش به پایان رسیده است .